Στο νησί υπάρχουν περισσότερες από 984 εκμεταλλεύσεις αιγοπροβάτων(οι 144 εμφανίζονται με μηδενικό αριθμό ζώων) εκ των οποίων μόνο 3 είναι ενσταυλισμένες και έχουν ως κύριο στόχο την παραγωγή κρέατος.
Λειτουργούν με υποτυπώδεις υποδομές, οι χώροι ενσταυλισμού είναι πρόχειροι (ιδιοκατασκευασμένοι) και χρησιμοποιούνται κυρίως για τη διαχείμαση των ζώων. Η διατροφή των ζώων στηρίζεται κυρίως στη βόσκηση .Σημαντικό πρόβλημα που χρειάζεται αντιμετώπιση είναι αυτό της υπερβόσκησης .
Ο κύριος προσανατολισμός της κτηνοτροφίας του νησιού είναι η παραγωγή κρέατος. Με δεδομένο όμως το πρόβλημα με το δημοτικό σφαγείο το οποίο δεν πληρή τους στοιχειώδεις κανόνες λειτουργίας ο μεγαλύτερος όγκος φεύγει από το νησί ζωντανό σε χαμηλή τιμή και κυρίως χωρίς ταυτότητα.
Σε ότι αφορά τον ζωικό πληθυσμό του νησιού ο αριθμός του ζωικού πληθυσμού ανέρχεται σε 46 572 ζώα εκ των οποίων 29570 είναι πρόβατα και 17002 είναι αίγες. Αναλυτικά τα στοιχεία:
ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΖΩΙΚΟΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ
| ΑΡΙΘΜΟΣ ΖΩΙΚΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ | 46572 |
| ΑΡΙΘΜΟΣ ΠΡΟΒΑΤΩΝ | 29570 |
| ΑΡΙΘΜΟΣ ΑΙΓΩΝ | 17002 |
| ΑΡΙΘΜΟΣ ΚΡΙΩΝ | 1203 |
| ΑΡΙΘΜΟΣ ΤΡΑΓΩΝ | 806 |
ΠΗΓΗ: ΑΓΡΟΤΙΚΟ ΚΤΗΝΙΑΤΡΕΙΟ ΣΥΡΟΥ 2013
Από τα στοιχεία της διάρθρωσης των εκμεταλλεύσεων προκύπτει το συμπέρασμα ότι το 88% των παραγωγών (738 εκμεταλλεύσεις) εκτρέφουν από 1 έως 100 αιγοπρόβατα και κατέχουν το 55% του συνόλου.
Οι επιδοτήσεις στην αιγοπροβατοτροφία δίνονται μέσω της ενιαίας ενίσχυσης . Ο βοσκότοπος που απαιτείται για την κατοχύρωση ενός δικαιώματος στην περίπτωση εκτροφής Μεγάλων Μονάδων Ζώων (αγελάδες, ίπποι κ.ά.) είναι στα 10 στρέμματα, ενώ στην περίπτωση των αιγοπροβάτων η σχέση διαμορφώνεται στο 1/6 (1 ΜΜΖ=6 αιγοπρόβατα) το ποσό ενίσχυσης για κάθε εκτατικό δικαίωμα( 1ha = 10 στρέμματα.
Ο αρμόδιος φορέας του:
- ελέγχου των αιτήσεων παράγωγων,
- πραγματοποίησης επιτόπιων ελέγχων για την επιβεβαίωσης ύπαρξης του ζωικού κεφαλαίου
- αλλά και της εναρμόνησης με τους κανόνες της πολλαπλής συμμόρφωσης
- και τελικά της καταβολής των ενισχύσεων
είναι ο Ο.Π.Ε.Κ.Ε.Π.Ε ( ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΠΛΗΡΩΜΩΝ ΕΛΕΓΧΟΥ ΚΟΙΝΟΤΙΚΩΝ ΕΝΙΣΧΎΣΕΩΝ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΕΓΓΥΗΣΕΩΝ).
Στο πλαίσιο της νέας ΚΑΠ ( κοινή αγροτική πολιτική) της οποίας οι λεπτομέρειες εφαρμογής δεν έχουν καθοριστεί ακόμη, η ενίσχυση στο τομέα των αιγοπροβάτων θα συνεχίσει να στηρίζετε στα εκτατικά δικαιώματα πάνω στους βοσκότοπους αλλά θα προϋποθέτει την αδειοδότηση των εκμεταλλεύσεων . Η προθεσμία για την αδειοδότηση αυτή λήγη το Μάρτιο του 2015.
Η κάθε αδειοδοτημένη εκμετάλλευση θα υπόκειται σε συνεχείς ελέγχους από την επιτροπή σταυλισμού που συστήνετε στην κάθε Περιφερειακή Ενότητα και οφείλει να τηρεί τις απαιτήσεις της εθνικής νομοθεσίας. Σε διαφορετική περίπτωση η επιτροπή θα προβαίνει σε αφαίρεση της αδείας.
Σύμφωνα με την ΚΥΑ 262385/23-04-2010, Άρθρο 3§2, §3, §5, §7 και Άρθρο 4 §2 και §5, δίνεται ιδιαίτερη προσοχή στην αποφυγή ενεργειών που επηρεάζουν την καλή γεωργική και περιβαλλοντική κατάσταση των βοσκοτόπων και στη συμμόρφωση των γεωργών στις Κανονιστικές Απαιτήσεις Διαχείρισης για το Περιβάλλον (ΚΑΔ).
Σε περίπτωση καταγγελίας ή σύλληψης αγροτών ή κτηνοτρόφων για την πρόκληση πυρκαγιών γίνεται ιδιαίτερη μνεία στην εφαρμογή του άρθρου 20 της ΚΥΑ 262385/23-04-2010 « Εφαρμογή του καθεστώτος της πολλαπλής συμμόρφωσης» (ΦΕΚ 509/τ.Β΄/2010) «Κυρώσεις ….Μείωση ή μερικός αποκλεισμός από ενισχύσεις», όπως αυτή προβλέπεται σχετικά από την κείμενη νομοθεσία, ήτοι τριετής αποκλεισμός από ενισχύσεις.
Η εφαρμογή και η συμμόρφωση όλων στη σχετική νομοθεσία είναι προϋπόθεση για την προστασία των δασικών εκτάσεων και του περιβάλλοντος στη Π.Ε. Κυκλάδων και παρακαλούνται όλοι οι εμπλεκόμενοι υπηρεσίες και φορείς για την ενημέρωση των ενδιαφερομένων και των πολιτών για τη γνώση των συνεπειών που προβλέπονται σε περίπτωση μη τήρησης αυτής.
ΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΓΙΑ ΤΑ ΑΝΕΠΙΤΗΡΗΤΑ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΑ ΖΩΑ
Σύμφωνα με το άρθρο 5 της 2360/132394/22-10-2014 ΚΥΑ (ΦΕΚ 2992/Β/5-11-2014) ΟΙ ΔΗΜΟΙ εμπλέκονται στη διαδικασία Διακοπής Λειτουργίας μίας Κτηνοτροφικής Εγκατάστασης. Στην περίπτωση που ο φορέας της κτηνοτροφικής εγκατάστασης δεν προβεί στην απομάκρυνση του ζωικού κεφαλαίου εντός της τεθείσας προθεσμίας και της πιθανής παράτασης αυτής, τα ζώα θεωρούνται ανεπιτήρητα και για τη διαχείριση τους εφαρμόζονται οι διατάξεις του άρθρου 17 του Ν.4056/2012.Κατόπιν έγγραφης ενημέρωσης από το προϊστάμενο της ΑΑΑ (Δηλ. Δ/νσης Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής) των αρμόδιων υπηρεσιών του Δήμου θα πρέπει συγκροτείται το συνεργείο περισυλλογής και να οριζεται η ημερομηνία απομάκρυνσης του ζωικού κεφαλαίου.
Στο άρθρο 17 του Ν. 4056/2012 αναφέρεται ότι:
1) (Παραγρ. 2) Οι δήμοι της χώρας υποχρεούνται να μεριμνούν για την περισυλλογή, μεταφορά, φύλαξη, διατροφή και διατήρηση των ανεπιτήρητων παραγωγικών ζώων (δηλ. αιγοπροβάτων, βοοειδών, χοίρων κλπ.), μέχρι την ολοκλήρωση των διαδικασιών για την καθ’ οιονδήποτε τρόπο εκποίηση ή σφαγή
2) (παραγρ. 3) Για τον παραπάνω σκοπό, οι δήμοι ιδρύουν και λειτουργούν κτηνοτροφική εκμετάλλευση, επιτρεπομένης της συνεργασίας με άλλα νομικά ή φυσικά πρόσωπα, σε ιδιόκτητους ή μισθωμένους ή παραχωρούμενους από το Δημόσιο ή την Περιφέρεια ή από ιδιώτες χώρους. Για να λειτουργήσει η προαναφερθείσα κτηνοτροφική εκμετάλλευση, χορηγείται στο δήμο κωδικός εκμετάλλευσης.
3) (παραγρ. 4) Για την περισυλλογή των ανεπιτήρητων παραγωγικών ζώων συγκροτούνται συνεργεία από άτομα κατάλληλα εκπαιδευμένα και έμπειρα στο χειρισμό παραγωγικών ζώων.
4) (παραγρ.5) Τα παραγωγικά ζώα που περισυλλέγονται οδηγούνται στην κτηνοτροφική εκμετάλλευση της παραγράφου 3, σημαίνονται με ενώτια, καταχωρούνται στο μητρώο της εκμετάλλευσης και στην Κτηνιατρική Βάση Δεδομένων και βρίσκονται υπό κτηνιατρική παρακολούθηση.
5) (παραγρ. 6) Ανεπιτήρητα παραγωγικά ζώα που περισυλλέγονται και διαπιστώνεται από τη σήμανσή τους ότι έχουν ιδιοκτήτη, εφόσον μετά την παρέλευση δέκα ημερολογιακών ημερών από την περισυλλογή τους ο ιδιοκτήτης τους δεν αιτηθεί την επιστροφή τους, περιέρχονται στην ιδιοκτησία του δήμου.
6) (παραγρ. 7) Η εκποίηση των ζώων ή των προϊόντων που προέρχονται από αυτά γίνεται από το δήμο με διαδικασίες πλειστηριασμού. Ο δήμος δύναται να διαθέτει δωρεάν σε φορείς με φιλανθρωπική στόχευση τα προϊόντα που προέρχονται από το ζωικό κεφάλαιο της κτηνοτροφικής εκμετάλλευσης της παραγράφου 3.
7) (παραγρ. 8) Σε κάθε δήμο συγκροτείται, με απόφαση του δημάρχου, τριμελής επιτροπή παρακολούθησης του προγράμματος διαχείρισης ανεπιτήρητων παραγωγικών ζώων, με υποχρεωτική συμμετοχή ενός τουλάχιστον κτηνιάτρου ή γεωπόνου του δήμου.
8) (παραγρ. 9) Στον ιδιοκτήτη ανεπιτήρητου παραγωγικού ζώου,
που ταυτοποιείται από τη σήμανση του ζώου, επιβάλλονται πρόστιμα, δηλαδή πενήντα (50) ευρώ ανά ζώο για αιγοπρόβατα και εκατόν πενήντα (150) ευρώ ανά ζώο για βοοειδή. Το πρόστιμο βεβαιώνεται από την τριμελή επιτροπή της παραγράφου 8 (δηλαδή της επιτροπής που συγκροτείται από τον Δήμο για την παρακολούθηση προγράμματος διαχείρισης ανεπιτήρητων παραγωγικών ζώων), ενώ επιβάλλεται και εισπράττεται από την οικονομική υπηρεσία του δήμου.
7) (παραγρ. 10) Στην περίπτωση που ο ιδιοκτήτης ανεπιτήρητου
παραγωγικού ζώου αιτηθεί την επιστροφή του, εντός του δεκαημέρου της παραγράφου 6,το συγκεκριμένο ζώο επιστρέφεται, αφού ο ιδιοκτήτης του καταβάλει στο δήμο δέκα (10) ευρώ ανά ημέρα διατήρησης του ζώου στη δημοτική την κτηνοτροφική εγκατάσταση.
Η συγκεκριμένη δράση σε όσους Δήμους έχει εφαρμοστεί έχει αρχίσει να αποφέρει αποτελέσματα ως προς την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος.
Θεωρούμε ότι το νομικό πλαίσιο δίνει τη δυνατότητα σε όλους τους εμπλεκόμενους να προβούν στις απαραίτητες ενέργειες για την προστασία και ενίσχυση του Πρωτογενή Τομέα και κυρίως στην προστασία του περιβάλλοντος και την αποτροπή ενεργειών που το απειλούν.
